College geinstalleerd.

Mevrouw de voorzitter,

Graag wil ik enkele bevindingen naar voren brengen, zoals de SGP de vorming van een coalitie, na de gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart 2010, ervaren heeft.

“Het Kompas” kopt één week na de gemeenteraadsverkiezingen op 10 maart veelzeggend “Witte rook is nog heel ver weg”. De aanleiding voor dit opschrift in deze krant heeft alles te maken met de onverkwikkelijke gang van zaken in het openbare debat van 8 maart over de collegevorming. Een bijeenkomst met veel emotie en gemor alom. Daar komt opnieuw naar voren, dat de T@B het beleid wil veranderen, met name ook het financieel beleid en een coalitie wil vormen die zelfs een cultuuromslag in dit huis wil. Andere partijen willen juist voortzetting van het beleid van de afgelopen jaren. Het wordt wel heel duidelijk: “Er is werk aan de winkel”.

Maar er is gelukkig wel hoop. De T@B sluit niemand uit en gesprekken zullen volgen met alle fracties, met name om te kijken of er vertrouwen is. Dat is kennelijk nodig.

Een week later, te weten op 17 maart, kunnen we in Het Kompas met een grote kop lezen: “College T@B, CU en SGP ligt voor de hand”. En wij als SGP spraken dat niet tegen. Het was ook onze insteek om te bezien of deze grootst mogelijke coalitie tot stand zou kunnen komen. Door de SGP was een voortzetting met de ChristenUnie al duidelijk uitgesproken. 

De deur was van onze kant dus zeker niet dicht. Edoch, 1 dag later wordt van de zijde van de T@B voor de SGP, na één verkennend gesprek, de deur al definitief dicht gegooid en daarmee deze partij op een zijspoor gezet.

De T@B ziet samenwerking met de SGP niet zitten en wil verder spreken met CU en CDA.

AD Rivierenland verschijnt echter hierna met het bericht “T@B voor het blok gezet”. Wat is het geval? De CU heeft bij monde van haar lijsttrekker Kees Pille aan de T@B opnieuw duidelijk gemaakt verder te willen met de SGP. Voortzetting van het financiële beleid is voor de CU heel belangrijk en ik citeer uit “Het Kompas” van 24 maart de woorden van Kees Pille: “Juist nu er financieel moeilijke jaren aanbreken is het van groot belang dat een ervaren en bewezen wethouder deze klus gaat klaren. Om die reden moet je niet willen dat de SGP buitenspel wordt gezet. Het op orde krijgen van de financiën van onze gemeente is mede te danken aan de inzet van SGP-wethouder Boerman. Het is belangrijk voor ons dorp om dat te kunnen continueren”.

Ook de poging van de T@B om een coalitie te vormen met PvdA en CDA wordt al direct in de kiem gesmoord, omdat Kim Putters de PvdA terecht niet wil laten ondersneeuwen.

Was het niet gewoon zo, dat de T@B er blijkbaar niets in zag om de grootste coalitie van deze gemeente te vormen? Wie sloot een partij uit? Wij in ieder geval niet. We sloten wel een zeer verwante partij in, maar is dat soms ergens verboden? De T@B heeft zelf de mogelijkheid van een grote coalitie niet kunnen of willen realiseren.

Op de site van de T@B is al vanaf 20 maart te lezen dat ze geen mogelijkheid meer ziet om tot een college te komen. Het duurt echter tien dagen voordat officieel de T@B de formatiestok overgeeft aan de ChristenUnie. Veel verloren tijd derhalve.

We zijn dus inmiddels bij de dato 30 maart 2010, als de CU aan de slag kan voor het vormen van een nieuw college en na weer tien dagen wordt op 10 april gemeld dat er in principe overeenstemming is bereikt over het vormen van een coalitie van CU, PvdA, CDA en SGP. Weer tien dagen later, op 20 april, maken deze coalitiepartners de namen van de toekomstige vier wethouders bekend.

Lijsttrekker Theo Boerman en mijn persoon hebben al die tijd deelgenomen aan de onderhandelingen. Het is donderdagavond 22 april te middernacht dat er na intensieve, maar constructieve gesprekken een definitief akkoord ligt. Het was af en toe vermoeiend, maar niettemin boeiend en het resultaat mag er wat ons betreft zijn. Vele zaken vinden we vanuit ons verkiezingsprogramma in het coalitieprogramma terug. Ons inziens geldt dat ook voor de andere partners. Zelfs in de titel komt elke partij tot haar recht. Zoals altijd, je moet de wil hebben om er uit te komen en bovenal vertrouwen in elkaar. Dan kom je tot resultaten en wij zijn daar erg blij mee.

Het getuigt van realiteitszin om te verklaren dat de ambities in het coalitieakkoord onder de spanning staan van de financiële mogelijkheden die onze gemeente de komende jaren nog zal resten als duidelijk wordt wat het Rijk voor onze gemeente precies in petto heeft aan korting op het gemeentefonds. Dit alles als gevolg van de miljardenbezuiniging die het Rijk moet treffen om het Nederlandse huishoudboekje nog enigszins in het gareel te krijgen. Mede afhankelijk van de orde van grootte daarvan zullen we tot meer of minder drastische bezuinigingen moeten overgaan.

De coalitiepartijen vinden het daarom nog niet verstandig in dit stadium al concreet aan te geven waar bezuinigingen getroffen moeten worden. De discussie daarover is bovendien al in dit huis gestart met het schetsen van de mogelijkheden op welke terreinen er bezuinigd zou kunnen worden. Het is een breed scala waarop kostenbesparingen mogelijk zijn en als de financiële vertaling daarvan meer duidelijkheid geeft kan er door de gemeenteraad een meer afgewogen oordeel worden gevormd. Een ding is echter duidelijk: de zwakkeren zullen moeten worden ontzien. Het coalitieprogramma straalt bovendien een toekomstvisie uit waaraan gewerkt zal gaan worden met de middelen die beschikbaar zijn of komen. Het geeft als het ware de kaders aan waaruit we willen opereren en zaken realiseren.

Onder Gods zegen hopen we met onze fractie met daarbij ons straks weer opnieuw aantredend raadslid Jasper de Jong, een goede bestuurlijke inbreng te geven aan deze gemeente.

Tot slot, mevrouw de voorzitter, stellen wij van harte Theo Boerman voor als kandidaat voor wethouder en hopen op de steun van de nieuwe gemeenteraad voor zijn benoeming.

Hartelijk dank!

Jan de Vos, fractievoorzitter SGP

Klik hier voor foto's van deze avond.