Column Jan de Vos "Hoe debatteren?"

Column van Jan de Vos zoals verschenen in "Het Kompas" van 11 oktober 2017:

Hoe debatteren? 

In deze column wil ik stilstaan bij een uitspraak van een landelijk politicus. Hij zei: "Je moet iemand met woorden inmaken, dat is de kunst". Ik heb hierover nagedacht. Iemand met woorden inmaken. Het lijkt alsof er geen speld tussen te krijgen is. Politici bestrijden elkaar niet met vuisten, maar met woorden. Er zit naar mijn gevoel echter een verschil tussen iemand met woorden bestrijden en iemand met woorden inmaken. Iemand met woorden inmaken klinkt als iemand met woorden vloeren.

Het is goed als politici met elkaar debatteren en dat debat mag gevoerd worden op het scherp van de snede. Er kan echter een sfeer ontstaan waarin het debat alleen nog maar om het debat gevoerd wordt. Het debat is dan niet langer een botsing van standpunten, maar een botsing om de ander te vloeren. Het gevaar van een "inmaakcultuur" ligt op de loer en is beslist onwenselijk.

Het is een kunst om in de politiek met elkaar en met onderlinge meningsverschillen om te gaan. Het is immers heel verleidelijk om geen inhoudelijk debat te voeren, maar de ander in te maken.

Meningsverschillen mogen er zijn. Een gemeenteraad is geen koekoek éénzang. Het is soms nodig de ander met woorden te bestrijden, maar dat is nog iets anders dan de ander met woorden in te maken. Ik zeg dan dat het geen kunst is om de ander met woorden in te maken. Het is niet moeilijk om verbaal uit te halen. Het is geen kunst om de ander te vloeren. Het is een kunst om echt naar de ander te luisteren en met de ander te debatteren met de intentie om de argumenten op waarde te schatten.Dat wil niet zeggen dat je het niet met elkaar oneens kan blijven. Je moet de bereidheid in het hart hebben om de ander niet ongezouten de "waarheid" te zeggen, maar om je woorden met zout te besprengen. Dat lijkt mij de juiste principiële houding.