24 mei 2016

Hoe maken we Hardinxveld-Giessendam duurzamer?

Tijdens "De Ontmoeting" van 19 mei 2016 stond het thema Duurzaamheid centraal, de kern was hoe maken we Hardinxveld-Giessendam duurzamer?

De avond was gericht op particulieren die met duurzaamheid aan de slag willen maar behoefte hebben aan meer inzicht in de  mogelijkheden en regelingen die er zijn.

Na de inleidende bijdrage door wethouder Theo Boerman was er een presentatie van scholieren van de Calvijnschool. Een groep uit leerjaar 2 presenteerde hun winnende bijdrage aan een duurzaam HG. Zie hier voor meer info https://calvijn.csdehoven.nl/nieuws/project-duurzaamheid-klas-2/

Vervolgens waren er  bijdragen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland die inzicht gaf in allerlei subsidieregelingen. Reinigingsdienst Waarlanden die afvalscheiding als thema had. En het energieloket van de 17 gemeenten uit de Drechtsteden, de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden en de Hoekse Waard. In de hal waren stands waar men terecht kon voor verdieping. Alles bij elkaar genomen kan er terug gezien worden op zeer interessante avond.

Onderstaand de inleiding door wethouder Theo Boerman:

 Ik hoop dit jaar 58 jaar te worden. En als je in 2016 58 jaar wordt dan ben je van ’58. Een tijd waarin het leven nog overzichtelijk was. Een tijd ook waarin onze woordenschat beperkt was. Woorden als ‘hernieuwbare energie’, ‘Energie Prestatie Coëfficiënt’, Energielabel, en ‘Zonnepanelen’ waren nog niet uitgevonden. Men kende wel het loket van het postkantoor (tussen haakjes, dat kennen we nu niet meer). Maar bij het noemen van een energieloket zou men je bevreemd hebben aangekeken.

Het waren ook de jaren voor de grote vooruitgang. Voor de toenemende welvaart en daarmee het toenemend energieverbruik. Wel al de radio en hier en daar een zwart-wit televisie. Maar geen elektrische apparaten, geen wasdroger, geen koelkast, geen diepvriezer, geen magnetron, geen haarföhn, geen elektrische tandenborstel, geen elektrische oven en noem maar op.

De kolenkachel stond wel centraal maar het huis was niet centraal verwarmd. In de keuken een driegaatskachel voor de warmte en om op te koken en het water was nog niet ‘op de meter’.Dat is ongeveer de tijd waar ik vandaan kom. We gingen mee met de tijd maar niemand bekommerde zich om energieverbruik of waterverbruik of de natuur. Toen het duurder werd of je er voor moest gaan betalen veranderde dat. Ik herinner mij dat ‘het water op de meter ‘ ging. Er kwamen ineens regels in huize Boerman over het gebruik.

De welvaart bracht veel maar kostte ook veel. Ik denk aan de natuur. In mijn jeugd was een reiger zeldzaam en de ooievaar kwam alleen ter sprake als er een baby op komst was. Maar zien deed je hem nooit. De afvoeren van huizen kwamen rechtstreeks uit op het open water.  In de Giessen zaten meer ratten dan vissen. Als je wat ving met je hengel waren het miezerige katvisjes. Kikkers werden zeldzaam. De luchtkwaliteit zal niet best zijn geweest als ik mij de walm van de ijzergieterij in herinnering breng. Als de gieterij wat uitstootte gingen alle ramen op school potdicht en zag de lucht geel van de narigheid.

Gelukkig is er veel ten goede veranderd. Geen actieve vuilnisbelten meer in het dorp. Overal een rioleringsstelsel. Energiezuinige apparaten. Strenge eisen aan het bouwen van woningen. Uitgebreide milieuwetgeving. De reiger is niet zeldzaam meer, de ooievaar ook niet. Er zijn weer meer vissen dan ratten. Het heeft ons allemaal vooruit geholpen. Maar er is ook nog veel te doen.

Als alle landen hetzelfde welvaartspeil als wij zouden hebben en daarmee een zelfde beroep zouden doen op de grondstoffen die de aarde rijk is, zou het snel gedaan zijn met die grondstoffen. Wij zijn met elkaar bezig de aarde uit te putten. Daar moet iets aan gebeuren. Mondiaal zijn daar afspraken over gemaakt. Ook in ons land kennen we een energieakkoord. Duurzaamheid, als verzamelnaam voor alles wat bijdraagt aan minder verbruik, is in. Ik mag sinds 2006 de portefeuille Milieu beheren. Vandaag de dag zeg je dan ‘Milieu en Duurzaamheid’.

Maar wat doet de gemeente nu aan duurzaamheid?
Wij hebben geen luxe beleidsplan met allerlei mooie plaatjes en doelstellingen. Ooit zei iemand: In papier kun je niet wonen. Hij bedoelde dingen opschrijven helpt ons niet vooruit. Je moet handelen, iets doen. Dat is de wijze waarop de gemeente het doet. Wij benutten natuurlijke momenten en kansen die langs komen. Heel praktisch. Bij iedere aanschaf of vervanging is duurzaamheid een nadrukkelijk aandachtspunt. Er wordt dan expliciet afgewogen of het duurzamer kan. Als er zich subsidiemogelijkheden voordoen vragen we ons af of we die kunnen benutten. Zo wordt er stilletjes aan zonder veel extra kosten flink wat tot stand gebracht.

Wat voorbeelden:

  • De afgelopen jaren is er extra geïnvesteerd in de vervanging en modernisering van de openbare verlichting. De verlichting van De Peulenlaan en De Wieling is dimbaar en wordt ‘s avonds in twee stappen teruggebracht naar een lager verlichtingsniveau.

  • De verlichting in de Peulenstraat en langs de Parallelweg is vervangen door heel energiezuinige LED verlichting.

  • Bij het gebouwenbeheer heeft verduurzaming plaats gevonden in de sfeer van energiezuinige armaturen, lichtsensoren, energiezuinige cv-ketels. Het zijn kleine stapjes die vrijwel onopgemerkt plaats vinden maar ze helpen ons wel goed vooruit.

  • In het zwembad is bij het groot onderhoud extra geïnvesteerd in energiezuinige klimaatbeheersing. Momenteel onderzoeken we of we de energievoorziening verder kunnen verduurzamen en het gasverbruik terug kunnen brengen tot ongeveer 0 m3 per jaar

  • Bij de gemeentewerkplaats is warmte-koude opslag toegepast waardoor het gasverbruik minimaal is, wordt regenwater opgevangen voor de autowasplaats en zijn windturbines geplaatst

  • Onze dieselvoertuigen schakelen over op GTL als brandstof. Daarmee wordt de fijnstofuitstoot sterk beperkt

Het was maar een greep uit de maatregelen die we zelf doen.

Maar niet alles doen we zelf. Er wordt ook veel gedaan door overheidsondernemingen waarvan de gemeente mede-eigenaar is. Eneco bijvoorbeeld die een voortrekkersrol vervult in duurzame energie. Het windpark Luchterduinen levert met 43 windturbines voldoende stroom voor jaarlijks 150.000 huishoudens. Een ander voorbeeld is de reinigingsdienst Waardlanden waarover later in het programma een presentatie wordt gegeven. En het energieloket dat ook op het programma staat. Maar ook HVC in Alkmaar is een voorbeeld van een overheidsonderneming waarin veel gemeenten zich hebben verenigd en zo een belangrijke bijdrage leveren aan een beter milieu.

In de gemeenteraad is door de fracties van PvdA en TAB intensievere aandacht gevraagd voor het milieu. Ik ben met hen in gesprek gegaan en deze avond is daarvan het resultaat. In de aanloop naar deze avond bent u in de gelegenheid gesteld om ideeën voor particuliere woningen te melden en een enquête in te vullen. Ter afsluiting zal ik de uitkomsten daarvan nu presenteren. Ik wens u voor nu en straks een inspirerende avond

Hardinxveld-Giessendam, 19 mei 2016
Theo Boerman
wethouder Milieu en Duurzaamheid