7 april 2015
Onderzoek toetreding Drechtsteden (Update)
Hardinxveld-Giessendam heeft op 18 december 2014 besloten een onderzoek te starten naar de mogelijkheid en gevolgen van toetreding tot de regio Drechtsteden. In de maand april wordt u op verschillende manieren in de gelegenheid gesteld uw mening kenbaar te maken over de bestuurlijke toekomst van onze gemeente. Door middel van een aantal veel gestelde vragen wil de SGP u informeren over de achtergronden en voortgang van het proces. Uiteraard stellen wij ons graag open voor de mening van u als inwoner of belanghebbende.
1. Wat is er aan de hand?
De gemeenteraad van Hardinxveld-Giessendam heeft de laatste jaren altijd unaniem opgetrokken over de bestuurlijke toekomst. We stelden ons met z'n allen op het standpunt dat intensievere ambtelijke samenwerking met andere gemeenten nodig is (oplossen kwetsbaarheid op beleidsfuncties en efficiëntere uitvoering van operationele taken zoals personeelszaken, inkoop, automatisering, etc.). Tegelijk hebben we als raad unaniem uitgesproken dat we voorlopig nog zelfstandig willen blijven (om diversiteit te bewaren en samenwerking een kans te geven). We wilden naast succesvolle samenwerking in Avelingengroep en Regionale Sociale Dienst ook ambtelijk gaan samenwerken met alle gemeenten in de Alblasserwaard-Vijfheerenlanden (op te zetten naar b.v. het model in Drechtsteden). Toen kwam in februari 2014 het advies van Schutte. Deze commissie adviseerde een fusie van Leerdam, Zederik en Vianen en een fusie tussen Gorinchem, Giessenlanden en Hardinxveld-Giessendam. Molenwaard kreeg geen specifieke plek in dat advies en kreeg een jaar de tijd om te bepalen wat zij wilde. Molenwaard besloot meteen mee te willen praten met Gorinchem, Giessenlanden en Hardinxveld-Giessendam. De colleges (burgemeesters en wethouders) van de vier gemeenten spraken tussen mei en oktober van 2014 intensief met elkaar. Gorinchem wilde zelfstandig blijven en niet samenwerken, eventueel wilde ze wel eenzijdig diensten afleveren voor Giessenlanden, Molenwaard en Hardinxveld-Giessendam. Deze drie hebben toen bekeken of ze met z'n drieën konden samenwerken maar dat is gestrand (Molenwaard stelde hun dienstverleningsconcept als voorwaarde en zij stelde de eis om snel te fuseren). Gorinchem gaf aan dat ze bij een fusie van Molenwaard, Giessenlanden en Hardinxveld gebiedsdelen zouden eisen (Schelluinen, Arkel en Boven-Hardinxveld zijn in dat verband eerder genoemd). Na het op niks uitlopen van deze gesprekken zijn Molenwaard en Giessenlanden in gesprek gegaan over fusie en heeft Hardinxveld-Giessendam een onderzoek opgestart naar de mogelijkheid van toetreding tot Drechtsteden. De provincie heeft hiervan in december 2014 aangegeven dit een goede oplossing te vinden voor de middellange termijn. Omdat we niet wisten of we in Drechtsteden welkom zouden zijn (drie bestuursorganen van zes gemeenten moesten eerst hun goedkeuring verlenen) en wat de inhoudelijke, personele en financiële gevolgen zijn, besloten we ook een vergelijking te maken tot een eventuele inkooprelatie met Gorinchem en/of Molenwaard/Giessenlanden.
2. WAT HEEFT DE GEMEENTERAAD OP 18 DECEMBER PRECIES BESLOTEN?
Het besluit laat zich samenvatten in drie punten (meer informatie kunt u vinden via één de links onderaan):
1. De gemeenteraad wil dat in de eerste helft van 2015 de financiële, organisatorische en personele gevolgen van toetreding tot de regio Drechtsteden onderzocht worden. Hierbij gaat het om drie thematische onderzoeksvragen: inhoud, besturingsmodel en organisatie. Daarbij zal dus breder gekeken worden dan alleen de financiële component. Dit maakt helder wat al dan niet de bestuurskrachtige meerwaarde is van de toetreding van onze gemeente tot de GRD t.o.v. het aangaan van een inkooprelatie met andere partners. In het onderzoekstraject zal de provincie om een reactie worden gevraagd.
2. De gemeenteraad besloot dat de uitkomsten van het onderzoek Drechtsteden integraal afgezet worden tegen het eventueel aangaan van een inkooprelatie met Gorinchem en/of Molenwaard/ Giessenlanden. Het college heeft hierbij aangegeven dat het gaat om onvergelijkbare grootheden, omdat Drechtsteden veel meer te bieden heeft en ook een andersoortige bestuurlijke regio is.
3. De gemeenteraad besloot gezien het belang van het onderwerp inwoners en belanghebbenden intensief te betrekken bij het onderzoeksproces. Dit door middel van het organiseren van bijeenkomsten, peilen van de mening en vragen om advies vanuit de economische en sociaal-maatschappelijke invalshoek.
3. Wat wil onze gemeente eigenlijk met samenwerking bereiken?
Drie ijkpunten keren steeds terug in de visie van de gemeenteraad in de achterliggende jaren:
1. Intensievere bestuurlijke samenwerking op grensoverschrijdende vraagstukken met gemeenten die vergelijkbare opgaven hebben. Denk bijvoorbeeld aan de aanpak van bereikbaarheid (spoor en A15), veiligheid en jeugdzorg.
2. Intensievere ambtelijke samenwerking waarbij beleidsambtenaren worden uitgewisseld en specialistisch ambtelijk werk door een grotere uitvoeringsorganisatie wordt opgepakt (automatisering, financiën, personeelszaken, etc.). Hierdoor wordt de gemeente minder kwetsbaar en wordt betere kwaliteit gerealiseerd tegen lagere kosten.
3. Democratisch gelegitimeerde besluitvorming waarbij de gemeenteraad grip houdt op dingen die in het samenwerkingsverband plaats vinden.
4. Wat is de regio Drechtsteden?
De regio Drechtsteden is een samenwerkingsverband van de gemeenten Dordrecht, Hendrik-Ido- Ambacht, Alblasserdam, Zwijndrecht, Papendrecht en Sliedrecht. De Drechtsteden profileren zich als Maritieme Topregio. Het gaat hierbij om zelfstandige gemeenten die intensief met elkaar samenwerken. Bijvoorbeeld op het terrein van bereikbaarheid, zorg, werkgelegenheid, aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt. Naast inhoudelijke samenwerking wordt ook de dienstverlening voor inwoners, bedrijven en instellingen verbeterd en betaalbaar gehouden. Verder kunnen de Drechtsteden door samenwerking een sterkere lobby maken voor Haagse en Europese steun en subsidies. Onderaan de pagina vindt u een presentatie met meer informatie over het samenwerkingsverband Drechtsteden.
5. Kan Hardinxveld-Giessendam dan nog wel zelfstandig blijven?
Als Hardinxveld-Giessendam toetreedt tot Drechtsteden kunnen we een zelfstandige gemeente blijven. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat Hardinxveld-Giessendam dan een aantal extra taken overdraagt aan het samenwerkingsverband Drechtsteden. Daar staat tegenover dat deze taken dan professioneel worden uitgevoerd. De gemeente kan lokale eigenheid behouden en bijvoorbeeld samen met de eigen inwoners blijven bepalen hoe je wilt dat het dorp eruit komt te zien, hoe mensen met elkaar omgaan, waar en wat er gebouwd gaat worden, hoe de straten, plantsoenen ingericht zijn, hoe het welzijnswerk wordt ingericht, hoe hoog de belastingen zijn, welke sportvoorzieningen je wilt behouden, etc. Binnen de Drechtraad is democratische controle over de besluitvorming. De Drechtraad is een evenredige afspiegeling van de raadsfracties uit afzonderlijke gemeenteraden.
6. Gaat de provincie niet ingrijpen nu de besprekingen in de Alblasserwaard mislukt zijn?
De provincie heeft geconstateerd dat het eindplaatje er als volgt uit lijkt te gaan zien: fusie tussen Molenwaard en Giessenlanden, toetreding van Hardinxveld-Giessendam tot Drechtsteden en een zelfstandig Gorinchem. De provincie heeft aangegeven dat als dit alles zo zijn beslag krijgt er een aantal knelpunten worden opgelost. Daarmee is er voor de middellange termijn een oplossing voor alle gemeenten in de regio. De provincie ziet dan ook geen reden om in te grijpen. Onderaan de pagina vindt u de brief van Gedeputeerde Staten waarin u kunt lezen dat er waardering wordt uitgesproken voor de inspanningen van de gemeentebesturen. Uiteraard volgt de provincie de ontwikkelingen en bekijkt zij of alles ook daadwerkelijk zijn beslag krijgt.
7. Wat is de actuele stand van zaken van het onderzoek?
Alle eigenaren van de Drechtsteden (zes gemeenteraden, colleges van burgemeester en wethouders en burgemeesters) hebben begin maart positief gereageerd op het verzoek van de gemeente Hardinxveld-Giessendam. Dit betekent dat alle gemeenten positief staan tegenover het verzoek van Hardinxveld-Giessendam om een gezamenlijk onderzoek te starten. Op dit moment wordt daarom in opdracht van de gemeente o.a. door bureau BMC uit Amersfoort onderzocht wat toetreding tot Drechtsteden betekent voor Hardinxveld-Giessendam. Vanuit Drechtsteden wordt onderzocht wat toetreding van Hardinxveld-Giessendam betekent voor de huidige zes gemeenten in de Drechtsteden.
Door BMC wordt momenteel een peiling uitgevoerd onder alle 7000 huishoudens in Hardinxveld-Giessendam. Doel van deze enquête is om de mening van onze inwoners te peilen ten aanzien van de samenwerking. Het onderzoek levert meer inzicht op in wat mensen belangrijk voor het functioneren van de gemeente in een samenwerkingsverband. De uitkomsten van deze peiling worden betrokken bij het onderzoek. Verder worden er informatiebijeenkomsten georganiseerd voor inwoners en belanghebbenden. Meer informatie hierover kunt u via één van de links onderaan vinden.
Besluitvorming in de gemeenteraad staat gepland tijdens de raadsvergadering op D.V. donderdag 2 juli 2015. Dan door de gemeenteraad op basis van het uitgevoerde onderzoek een definitieve beslissing genomen. Bij toetreding tot Drechtsteden is wederom instemming nodig van alle eigenaren van de gemeenschappelijke regeling. Vervolgens is een verdere uitwerking en implementatie nodig van het genomen besluit. De SGP vindt het belangrijk dat we goed voor ogen houden waarom we dit traject zijn gestart: goede dienstverlening voor de inwoners van Hardinxveld-Giessendam!
8. Toetreding tot de regio Drechtsteden? Wat vindt u belangrijk? Geef het aan ons door!
De SGP stelt belangstelling van (geïnteresseerde) inwoners op prijs in dit onderzoekstraject. We doen dit niet voor onszelf, maar om u als inwoners beter te kunnen bedienen. Hebt u behoefte aan een nadere toelichting? Hebt u een vraag of opmerking? Heeft u uitgesproken opvattingen over dit boeiende thema? Wilt u uw mening aan ons kwijt? U kunt contact opnemen met één van onze fractieleden