Toelichting op het proces rond het vertrek van burgemeester M. Wiebosch- Steeman.

De afgelopen weken is er bestuurlijk en politiek in Hardinxveld-Giessendam veel commotie geweest. In dit artikel kunt u de toelichting lezen welke tijdens "De Ontmoeting" van 19 april 2012 is uitgesproken door waarnemend raadsvoorzitter Kim Putters.

Meneer de Voorzitter,

De afgelopen weken is er bestuurlijk en politiek in Hardinxveld-Giessendam veel commotie geweest. U als voltallige gemeenteraad, inwoners en pers hebt daarover inmiddels informatie ontvangen. Deze is in hoofdzaak afkomstig geweest uit persberichten en een verklaring van de Commissaris van de Koningin afgelopen maandag. Als fractievoorzitters in de Gemeenteraad hebben wij echter niet stil gezeten en zijn wij uiteraard enorm betrokken bij het bestuur van onze gemeente. Wij menen dat u recht hebt op een toelichting vanuit de fractievoorzitters op het verloop van de afgelopen weken en op verantwoording over de stappen die wij hebben gezet. Ik zal daarmee voor u mogelijk niet heel veel nieuwe informatie verschaffen, dus die verwachting wil ik enigszins wegnemen. De gemeenteraad is echter ook bedoeld als plaats om verantwoording af te leggen, en dat doe ik bij deze namens alle fractievoorzitters. Ik loop chronologisch de gebeurtenissen langs.

Op 22 maart is tijdens de raadsvergadering door oud burgemeester Wiebosch verantwoording afgelegd over de budgetoverschrijding bij het project herinrichting raad- en trouwzaal. Inhoudelijk zal ik op dat debat nu niet nader ingaan, u hebt daar allen getuige van kunnen zijn. Mevrouw Wiebosch heeft in haar verantwoording tijdens die raadsvergadering de volledige verantwoordelijkheid naar zich toegetrokken inzake de overschrijding op het budget, nadat een periode achter de rug was waarin onduidelijk was hoe de overschrijdingen hadden plaatsgevonden en wat zij zich daarvan herinnerde. De werkverhoudingen waren bovendien niet optimaal, zoals mevrouw Wiebosch ook in haar eigen persbericht aangaf (namelijk dat de gebeurtenissen rond de trouw- en raadszaal mede debet aan haar vertrek zijn) en de CdK ook in zijn persverklaring.

Dit was voor de partijen in de raad aanleiding te constateren dat in het afgelopen jaar in dit dossier de zorgen en wensen van de gemeenteraad inzake de verbouwing van de raad- en trouwzaal waren genegeerd. Voor de gemeenteraad was dit op 22 maart de reden om in verschillende bewoordingen het geschaad vertrouwen tussen de burgemeester en de raad uit te spreken.

Er werden diverse moties ingediend, die varieerden in zwaarte van een motie van afkeuring tot en met een motie van wantrouwen tegen het gehele college en tegen de burgemeester. Duidelijk werd dat het vertrouwen van de meerderheid van de raad was geschaad.

Na afronding van het debat over de trouw- en raadszaal kreeg de vergadering een ongelukkig vervolg door uitspraken van mevrouw Wiebosch. Dat kwam met name doordat zij de raad bedankte voor een goed debat én voor het vertrouwen, terwijl dat nu juist geschaad was.

Zij gaf aan op de ingeslagen weg verder te gaan. Deze opmerkingen deden volgens de raad geen recht aan de discussie van die avond en leidden aan het einde van de avond opnieuw tot vragen vanuit de gemeenteraad.

De dag na de raadsvergadering heeft mevrouw Wiebosch aangekondigd haar vakantieweek voor de Paasdagen te verlengen door eerder, vanaf maandag 26 maart, verlof te nemen. Dit verlof zou worden gebruikt voor het kunnen reflecteren op de ontstane situatie. Ze kondigde aan hiervoor gesprekken te zullen voeren ‘met betrokkenen’. Dit verlof heeft naar ons oordeel geen rust gebracht, maar onrust en onduidelijkheid in alle geledingen, ook bij inwoners en bij de media.

Dit ongelukkige vervolg leidde ertoe dat de fractievoorzitters met elkaar overleg hebben gevoerd over de ontstane situatie en daarover overleg met mevrouw Wiebosch wilden. Een overleg met de zes fractievoorzitters uit de raad werd op dat moment niet aangegaan.

Een gesprek met de burgemeester over de zorgelijke situatie heeft enkel individueel en informeel met mij als waarnemend raadsvoorzitter, met enkele andere fractievoorzitters, een wethouder en de griffier plaatsgevonden, op informele basis.

De burgemeester verwees ons, voor een collectief gesprek, door naar de Commissaris van de Koningin. Onze taxatie van de ontstane situatie, en de informatie die wij tot ons kregen, was dat het vertrouwen tussen burgemeester, gemeenteraad, ambtelijk apparaat en het college niet meer aanwezig was. Wij hebben om die reden, na ook formeel het verzoek tot een gesprek met mevrouw Wiebosch te hebben uitgedaan, contact opgenomen met de Commissaris van de Koningin voor het maken van een afspraak om over de ontstane situatie te spreken. Er is zowel door mij als door de griffier verschillende malen contact geweest met de provincie om duidelijk te maken dat wij over de situatie wilden spreken, en dat wij dat sneller wilden dan in eerste instantie door de CdK werd aangeboden. We vonden de periode van drie weken te lang omdat het de onrust enkel deed toenemen. Dat er nu of eerder in de achterliggende periode nooit contact zou zijn opgenomen door onze gemeenteraad is dus pertinent onjuist.

Voor ons als fractievoorzitters waren de zorgen over de bestuurlijke situatie namelijk ernstig toegenomen.

De fractievoorzitters zijn vervolgens op 6 april samengekomen en hebben geconstateerd dat de partijen in de raad unaniem waren in hun mening over het feit dat er een ernstig verstoorde relatie met de burgemeester was ontstaan en dat er geen vertrouwen meer was. In die vergadering werd aan de fractievoorzitters ook bevestigd dat de wethouders dezelfde mening waren toegedaan.

Op woensdagavond 11 april konden de fractievoorzitters een gesprek voeren met de Commissaris van de Koningin. Hierin hebben zij hun zorgen over de situatie gedeeld en hem medegedeeld dat er een vertrouwensbreuk tussen de gemeenteraad en de burgemeester was ontstaan.

Zoals de Commissaris van de Koningin hier maandagavond al vertelde heeft hij op vrijdag 13 april een bezoek gebracht aan mevrouw Wiebosch. Tijdens dit bezoek heeft hij haar medegedeeld dat er onvoldoende steun is om burgemeester van Hardinxveld-Giessendam te blijven.

Op zaterdagmorgen 14 april ben ik in mijn rol als plaatsvervangend raadsvoorzitter door mevrouw Wiebosch geïnformeerd over haar besluit om haar ontslag bij Hare Majesteit de Koningin in te dienen en per direct terug te treden.

Die zaterdag heb ik de overige fractievoorzitters en wethouders op verzoek van mevrouw Wiebosch alvast vertrouwelijk op de hoogte gebracht van haar besluit. Maandagmorgen 16 april zijn de overige raadsleden geïnformeerd. Daarna zijn ook de personeelsleden en de media ingelicht.

Op verzoek van de Commissaris van de Koningin werden op maandagavond gesprekken gevoerd met de wethouders en daarna wederom met de fractievoorzitters.

Doel van het bezoek aan onze gemeente bleek een kennismaking met de waarnemend burgemeester de heer Blase, zijn beëdiging en een persbijeenkomst waarvan wij niet op de hoogte waren gesteld.

Alhoewel wij ons erg overvallen hebben gevoeld door de wijze waarop de provincie hierover vooral niet communiceerde, hebben wij de heer Blase welkom geheten in ons midden en spreek ik dat hier op deze plek graag in openbaarheid nogmaals in zijn richting uit.

Voor velen van ons is de heer Blase geen onbekende. Wij zijn verheugd met een waarnemer die zijn sporen in het openbaar bestuur al heeft verdiend. Wij hopen van zijn kennis en kunde voordeel te kunnen hebben en lering te kunnen trekken uit zijn bevindingen. Wij zien de samenwerking met de heer Blase dan ook met vertrouwen tegemoet.

Namens de gemeenteraad voeg ik daar enige noties omtrent onze positie aan toe. Wij respecteren de verantwoordelijkheid en bevoegdheid van de CdK om in een situatie van het ontslag van een burgemeester te voorzien in een vervanging in de vorm van een waarnemer, alvorens de vacature open te stellen. Wij respecteren tevens de verantwoordelijkheid van hem en de regering om te besluiten over de definitieve kroonbenoeming van de opvolger. Tegelijkertijd benadrukken wij dat wij – de 17 gemeenteraadsleden van uw Gemeenteraad en de wethouders die door de meerderheid van deze raad zijn benoemd – het democratisch gekozen bestuur van de inwoners van Hardinxveld-Giessendam vormen. Daar is geen speld tussen te krijgen, en dat zal ook niet gebeuren. Wij hebben als fractievoorzitters de afgelopen weken onze verantwoordelijkheid genomen om de ontstane situatie hanteerbaar te maken. Alle zes. Wij hebben tijdig aan de bel getrokken en over alles open gecommuniceerd met zowel de burgemeester als de CdK. Wij zullen er bovenop blijven zitten om onze gemeente zo snel als mogelijk op volle bestuurlijke kracht te krijgen. Dat is onze verantwoordelijkheid.

Ik wil op deze plek nog wel iets kwijt over wat er in de media gekomen is over de redenen van vertrek van onze eerdere burgemeesters. De redenen die de CdK geeft voor het vertrek van oud-burgemeester Noordergraaf, de redenen waarom waarnemend burgemeester Augusteijn werd benoemd en de redenen waarom mevrouw Wiebosch nu na drie jaar vertrekt knoopt hij letterlijk aaneen om voor te spiegelen dat in Hardinxveld-Giessendam bestuurlijk veel mis is. Ik roep in herinnering dat de heer Noordergraaf een prachtige promotie heeft gemaakt naar de gemeente Soest. Een overgang naar een gemeente van ruim 45000 inwoners mag ik zo wel typeren. De heer Augusteijn werd als waarnemer benoemd in een periode dat de provincie Zuid Holland actief aanstuurde op herindelingen en op deze manier gemeenten daarover ook diep liet nadenken.

Ten aanzien van het vertrek van mevrouw Wiebosch heb ik al de nodige argumenten gegeven. Voor wat betreft hetgeen er in functioneringsgesprekken tussen ons en haar is gewisseld doen wij uiteraard geen uitlatingen naar buiten toe. Dat hoort zo.

Oordelen over wat in onze gemeente al dan niet aan de hand zou zijn laten wij daarom verder voor ieders eigen rekening en politieke oordeel, dus ook voor die van de CdK.

Wij vinden het passender om af te wachten wat de bevindingen van burgemeester Blase zullen zijn. We zullen met hem werken aan ons gemeentebestuur en zo snel als mogelijk naar een kroonbenoemde burgemeester toewerken. Daar kunt u op rekenen.

Kim Putters, (waarnemend raadsvoorzitter)