2 juni 2021

Verwarring rond afvalbeleid

De berichtgeving in de pers over de verandering in het afvalbeleid door Waardlanden heeft tot verontrusting geleid onder een deel van onze inwoners. Ook een petitie die opgezet is onder de inwoners heeft voor nogal wat verwarring gezorgd. Het leek ons goed als SGP daarom het beoogde beleid rond restafval extra toe te lichten.

De regering in Den Haag roept de gemeenten ertoe op om werk te maken van vermindering van restafval. Zij willen dat gemeenten in 2050 de stromen restafval niet meer heeft, maar dat restafval volledig terug is gebracht naar grondstoffen die hergebruikt kunnen worden. Dit duiden we aan met de afkorting VANG. Dat staat voluit voor: Van afval naar grondstof. Dus volledig hergebruik van ons afval.

Restafvalstromen kosten de gemeenten en dus de inwoners van die gemeenten veel geld. De afvalstoffenheffing die bewoners betalen zou bij niets ondernemen en voortzetting van het huidige ophaalsysteem steeds duurder worden. De oorzaak voor deze stijging ligt o.a. aan het feit dat kosten voor het verbranden van restafval steeds duurder wordt en derhalve de burger steeds meer gaat kosten. Voorts komt het doordat de ons omliggende gemeenten de stap die wij nu willen gaan zetten in het beter scheiden en daardoor reduceren van de restafvalstroom reeds gemaakt hebben. Het systeem dat zij reeds hanteren met pasjes etc. heeft als bijkomend gevolg dat inwoners van andere gemeenten, alsook bedrijven hun afval in onze gemeente dumpen. De daardoor groeiende berg restafval wordt dientengevolge in onze gemeente steeds groter en onze inwoners zijn degenen die daarvoor straks de rekening krijgen gepresenteerd als wij ons beleid ook niet aanpassen.

Het Rijk had als doel gesteld om in 2020 te komen op 100 kg verbrandbaar restafval per persoon. De Regio Waardlanden heeft dat echter gesteld op 2025. Wij willen werken aan het terugdringen van de restafvalstroom van 232 kg nu. tot 100 kg in 2025. Door Waardlanden is, naast allerlei onderzoeken, ook een enquête onder de bevolking gehouden over het toekomstig beleid. Op 20 mei jl. werd door ons College het nieuwe beleid gepresenteerd in een Ontmoeting, waarin de inwoners alsmede raadsleden hun zegje konden doen. Daarin werd het geheel van het nieuwe beleid en de samenhang toegelicht, inclusief de noodzaak van een in te voeren pasjessysteem.

De invoering van een pasjessysteem voor restafval in onze gemeente vraagt om een forse investering en heeft dus als doel de rekening voor de inwoners zo laag mogelijk te houden. Als de gemeente Hardinxveld-Giessendam niets doet krijgen onze inwoners straks zeker een hogere rekening gepresenteerd. Dat is nu juist wat wij willen voorkomen met de veranderingen. De forse investering is daarom ook de reden voor ons College van Burgemeester en Wethouders om de Raad voor te stellen ons aandeel in de investeringskosten te dekken vanuit de Algemene Reserve van onze gemeente en dus niet te verrekenen met de tarieven (die normaal gesproken kostendekkend moeten zijn).

Door straks per afgeleverde zak te betalen is het uiteindelijk de vervuiler die betaalt. Het goed scheiden van afval levert minder restafval op, is beter voor het milieu en geeft een voordeel voor de goede afvalscheider. Als er gezegd wordt dat dit een niet eerlijk systeem is, dan zou de huidige tarifering helemaal oneerlijk zijn, want daarbij wordt helemaal niet gekeken naar hoeveelheden. Nu bestaat de afvalstoffenheffing uit een vast tarief. Iedereen betaalt hetzelfde. Het is de bedoeling dat het tarief gesplitst gaat worden in een vast tarief en een variabel tarief. Daarbij is het mogelijk het variabele tarief te beperken door een goede afvalscheiding. Dat is winst voor de portemonnee en het milieu.

Het huidige systeem van ophalen van huishoudelijk afval blijft gewoon aangeboden worden en dat verandert dus niet. Dat is ook een wettelijke verplichting.

De rekening voor de afvalkosten zal ook altijd blijven bestaan. De hoogte daarvan is van diverse factoren afhankelijk. Wel hopen wij duidelijk te hebben gemaakt dat het beter scheiden van afval de afvalstoffenheffing voor de inwoner alleen maar gunstig zal beïnvloeden!  Wanneer er geen nieuw beleid komt en het oude wordt voortgezet is het zeker dat de afvalstoffenheffing voor de inwoners hoger zal worden. Iets wat wij als SGP juist willen proberen te voorkomen en daarom ook van harte met dit nieuwe afvalbeleid instemmen. Het is goede voor het milieu en beter voor de portemonnee.

Natuurlijk begrijpen wij ook dat onze bewoners maar voor een deel aansprakelijk zijn voor de afvalstromen. Er moet ook gekeken worden naar de producenten. Bewoners hebben invloed op hun eigen gedrag. Bijvoorbeeld fysiek kopen in onze winkels i.p.v. via internet. Door de Rijksoverheid dienen afspraken te worden gemaakt met de producenten. Ook wordt er gelobbyd via brancheorganisaties om verpakkingsmateriaal terug te dringen. Ook bijvoorbeeld voor statiegeld op flesjes en blik.

De stand van zaken nu is dat het nieuwe beleid aan de gemeenteraad in het Debat en Besluit van 24 juni as. zal worden voorgelegd ter goedkeuring. Daarna zal pas worden begonnen aan de verdere uitwerking van het nieuwe beleid met als sluitstuk de wijze van opbouw van het tarief. Kortom we zijn er nog niet. Na invoering zal Waardlanden ook steekproeven gaan doen, waarbij de gemeenteraad weer op de hoogte wordt gebracht van de ontwikkelingen. De praktijk wijst uit dat vooral in het begin streng zal worden toegezien op de naleving. Uiteindelijk wordt ook geen toename van dumping verwacht.

Tot slot de gemeente probeert zo actief de hoeveelheid restafval terug te dringen. De gemeente is degene die afval inzamelt en dat op een zo goed mogelijke wijze doet. Zij dient de juiste omstandigheden te creëren die het mogelijk maken om de restafvalstroom zo klein mogelijk te maken. Dat vraagt om een cultuur- en systeemverandering. Dat ziet de SGP ook als een plicht. Niet alleen de aarde bebouwen, maar die ook bewaren op een verantwoordelijke manier.

Wij hopen zo enige duidelijkheid in de verwarring te hebben gebracht.

Arie van den Berg, raadslid SGP